Rapport: ‘Honderd man extra nodig voor tegengaan arbeidsuitbuiting’

De Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) heeft minimaal honderd extra medewerkers nodig om voldoende toezicht te kunnen houden op de risicosectoren voor arbeidsuitbuiting en oneerlijk werk. Dat is de conclusie van het Inspectie Control Framework (ICF), een onderzoek naar in hoeverre de beoogde doelstellingen van de Inspectie SZW gerealiseerd kunnen worden met de huidige bezetting.

In juni 2016 luidde vakbond CNV de noodklok over de capaciteit van de Inspectie SZW, nadat bleek dat slechts 3,5 procent van de werkgevers in risicosectoren actief was gecontroleerd. Naar aanleiding van dit bericht werd via de motie Heerma c.s. een onderzoek ingesteld naar de vraag in hoeverre de bezetting van de Inspectie SZW nog toereikend is. In het onderzoek ‘Werken met effect’ werd geconcludeerd dat het niet mogelijk was een eenduidig en kwantitatief onderbouwd antwoord te geven op deze vraag, omdat de benodigde informatie niet beschikbaar was en een norm voor de taken van de Inspectie SZW ontbrak. Aanbevolen werd om met een Inspectie Control Framework vast te stellen in hoeverre de capaciteit van de Inspectie SZW nog in verhouding staat tot haar taken.

Toenemende arbeidsuitbuiting

In het ICF wordt de verwachting uitgesproken dat arbeidsuitbuiting in de toekomst vaker zal voorkomen, vanwege de grote migratie- en vluchtelingenstromen, economische ontwikkelingen en de globalisering en flexibilisering van de arbeidsmarkt. ‘Als gevolg hiervan is er een aanzienlijke en groeiende groep mensen die in een kwetsbare positie zitten en die potentieel vatbaar zijn voor uitbuiting’, staat in het rapport. De huidige bezetting van de Inspectie SZW zou daarom ontoereikend zijn om de gesignaleerde risico’s aan te pakken. Gezien de omvang van de opgave wordt gesteld dat minimaal honderd extra medewerkers nodig zijn om arbeidsuitbuiting tegen te gaan.

Risicosectoren

In het rapport worden diverse risicosectoren voor mensenhandel besproken. In zowel de horeca- en detailhandel, transport- en logistieksector als de scheepsbouw is de huidige capaciteit van Inspectie SZW ontoereikend. ‘Dat zijn zorgelijke berichten’, zegt Nationaal Rapporteur Mensenhandel en Seksueel Geweld tegen Kinderen Corinne Dettmeijer-Vermeulen. ‘Het is belangrijk dat de Inspectie voldoende toezicht houdt op sectoren die kwetsbaar zijn voor mensenhandel. In de eerste plaats vanwege het signaleren en beschermen van de slachtoffers, maar ook zodat malafide bedrijven niet de markt verpesten voor eerlijke bedrijven.’