Geen notificatiesysteem voor slachtoffers van kinderpornografie

Minister Dekker voor Rechtsbescherming gaat geen systeem opzetten om slachtoffers van kinderpornografie te notificeren als hun beeldmateriaal wordt gevonden door de politie. Dit is de conclusie van een onderzoek door een extern onderzoeksbureau naar de wenselijkheid, technische mogelijkheden en uitvoerbaarheid van een dergelijk notificatiesysteem. Dat onderzoek is gedaan naar aanleiding van een aanbeveling van de Nationaal Rapporteur Mensenhandel en Seksueel Geweld tegen Kinderen.

In het onderzoek zijn 45 slachtoffers van seksueel misbruik en 16 ouders/vertegenwoordigers van slachtoffers bevraagd. Driekwart wil genotificeerd worden als hun beeldmateriaal van seksueel misbruik wordt aangetroffen in een strafzaak tegen een downloadverdachte. Nog meer respondenten hebben aangegeven dat ze genotificeerd willen worden als het beeldmateriaal van hun misbruik wordt aangetroffen op het internet. De bevraagde deskundigen betwijfelen echter of het notificeren bijdraagt aan het herstelproces van de slachtoffers. Ze vermoeden dat er risico is dat slachtoffers zich opnieuw slachtoffer voelen, wat ook wel secundaire victimisatie wordt genoemd. Het advies van de onderzoekers is daarom om eerst beter zicht te krijgen op de gevolgen van notificatie voor het slachtoffer.

Schadevergoeding

Volgens het onderzoek kan een notificatiesysteem slechts beperkt voorzien in de behoeften van slachtoffers. Zo kan een notificatiesysteem nooit zekerheid geven of er geen verdere verspreiding van het beeldmateriaal is. De behoefte waar volgens de onderzoekers mogelijk wel in voorzien kan worden, is genoegdoening en de uitoefening van slachtofferrechten, zoals het verkrijgen van een schadevergoeding. De rapporteur pleitte om die redenen eerder voor een notificatiesysteem. Uit onderzoek van het Canadian Centre for Child Protection, waarvan de Nationaal Rapporteur in de begeleidingscommissie zat, bleek ook dat het idee dat het materiaal nog online stond slachtoffers achtervolgde.

Uitvoerbaarheid

Een ander knelpunt dat door de onderzoekers wordt aangegeven is dat het doorzoeken van gegevensdragers op bekend identiek beeldmateriaal, ten koste gaat van de capaciteit die de politie heeft om onderzoek te doen naar acute misbruiksituaties. De slachtoffers hebben aangegeven dat zij dit ook onwenselijk vinden.

Behoeften van slachtoffers

Nationaal Rapporteur Herman Bolhaar vindt het belangrijk dat de behoeften van slachtoffers worden meegenomen in de maatregelen die er voor hen worden getroffen. Daarom moet er volgens de rapporteur verder gekeken worden naar een tegemoetkoming aan de wensen van slachtoffers op een manier die hun helpt in het herstelproces. Bolhaar: ‘We moeten blijvend aandacht voor slachtoffers van kinderpornografie hebben, door te zoeken naar manieren waarop we hen het beste kunnen helpen. Het is daarom goed dat al eerder een onderzoeksproject is gestart waarin een interventie wordt ontwikkeld die specifiek gericht is op herstellen na online seksueel geweld.’ Ook wordt er door het ministerie van Justitie en Veiligheid steeds meer ingezet op het laten verwijderen van bekend materiaal door hostingproviders.