Nationaal Rapporteur. Mensenhandel. Naar een kindgericht beschermingssysteem voor AMV's
Er moet een specifieke verblijfsregeling komen voor alleenstaande minderjarige slachtoffers van mensenhandel, waarin het belang van het kind centraal staat. Dat adviseert de Nationaal Rapporteur Mensenhandel en Seksueel Geweld tegen Kinderen op basis van onderzoek naar de bescherming van deze groep slachtoffers. De verblijfsregeling is onderdeel van een bredere aanbeveling tot een beschermingssysteem voor minderjarige slachtoffers van mensenhandel, waarin naast de bescherming van slachtoffers aandacht is voor de opsporing en vervolging van mensenhandelaren. De Nationaal Rapporteur doet deze aanbeveling in het rapport 'Mensenhandel. Naar een kindgericht beschermingssysteem voor alleenstaande minderjarige vreemdelingen'.
Alleenstaande minderjarige slachtoffers van mensenhandel in Nederland
Ieder jaar worden ongeveer 85 alleenstaande minderjarigen opgevangen van wie vermoed wordt dat zij slachtoffer zijn van mensenhandel. Deze jongeren zijn kwetsbaar. Kwetsbaar omdat zij alleen zijn in een land waarvan ze de taal en cultuur niet kennen, maar ook omdat ze het risico lopen opnieuw uitgebuit te worden. Sinds 2008 worden zij in een specifiek daartoe ingerichte beschermde opvang geplaatst. Die opvang werd opgericht naar aanleiding van het verdwijnen van meer dan honderd Nigeriaanse meisjes uit asielzoekerscentra. Uit het opsporingsonderzoek Koolvis bleek dat deze meisjes naar Nederland waren gehaald om hier of in het buitenland te worden uitgebuit in de prostitutie. In de beschermde opvang werken hulpverleningsinstellingen, voogden en mensenhandelrechercheurs samen onder één dak. Uit het rapport van de Nationaal Rapporteur blijkt dat volle potentie van de beschermde opvang nog niet wordt benut: de jongere staat nog onvoldoende centraal. Daardoor blijft bovendien de opsporing en vervolging van mensenhandelaren uit. “Dat is zorgelijk en onwenselijk”, aldus de Nationaal Rapporteur. “Want we weten dat internationale mensenhandelnetwerken ook in Nederland actief zijn.”
Slachtoffer én opsporing baat bij aanpassing procedure
Door de asielprocedure en verblijfsregeling mensenhandel te vervlechten, wordt zowel de bescherming van slachtoffers als de opsporing van mensenhandelaren verbeterd. Binnen de samengevoegde procedure staat het slachtoffer centraal: in een kindvriendelijke omgeving wordt het hele verhaal van de minderjarige opgenomen. Het is vervolgens aan de IND en de politie om de informatie uit het verhaal te filteren die relevant is voor de verblijfstoets en de opsporing van de mensenhandelaren. In deze aanbevolen verblijfsprocedure ervaart de jongere geen keuzestress meer en wordt langdurige onzekerheid voorkomen doordat de termijnen zijn afgestemd op de minderjarige leeftijd en stapeling van de twee verblijfsprocedures niet mogelijk is. Dit leidt ertoe dat jongeren op zorgvuldige en snelle wijze duidelijkheid krijgen over hun toekomst en dat de kans dat de mensenhandelaren worden opgespoord toeneemt.