Vormen van seksueel geweld tegen kinderen

Hands-on seksueel geweld

Bij hands-on vormen van seksueel geweld is er sprake van fysiek seksueel contact tussen pleger en slachtoffer. Het kan gaan om ontucht, aanranding of verkrachting.

Fysiek seksueel geweld tegen kinderen gebeurt in allerlei omstandigheden en in verschillende persoonlijke relaties zoals in gezinssituaties, binnen liefdesrelaties, op school, tijdens het uitgaan, op sportclubs. De plegers van seksueel geweld zijn zowel bekenden als onbekenden. Het kunnen volwassenen zijn, maar ook andere kinderen. Bovendien kan seksueel geweld op beeld worden vastgelegd en verspreid. Dan is er ook sprake van kinderpornografie.

Hands-off seksueel geweld

Als er geen fysiek contact is tussen pleger en slachtoffer, noemen we dat hands-off seksueel geweld. Voorbeelden van hands-off seksueel geweld zijn het bezitten of verspreiden van beeldmateriaal van seksueel kindermisbruik , een minderjarige dwingen om pornografie te kijken of naaktfoto’s doorsturen zonder toestemming. Een slachtoffer dwingen om seksuele handelingen te verrichten voor een webcam is ook een voorbeeld van hands-off seksueel geweld.

Online seksueel geweld

Veel hands-off seksueel geweld vindt online plaats, zoals via social media, chat-apps of online games. Online vormen van seksueel geweld kunnen ook overgaan in fysieke vormen.

Seksuele uitbuiting

Wanneer een slachtoffer gedwongen wordt om (offline of online) seksuele handelingen te verrichten in ruil voor geld of andere vergoedingen, spreken we ook wel van seksuele uitbuiting. In dat geval is er naast seksueel geweld ook sprake van mensenhandel.

Ontucht zijn alle vormen van seksueel geweld tegen kinderen waarbij sprake is van fysiek seksueel contact tussen dader en slachtoffer. Seks met kinderen onder de zestien jaar is strafbaar. Volgens het strafrecht hoeft niet bewezen te worden dat het minderjarige slachtoffer gedwongen werd tot seksueel contact. Ook hoeft niet te worden bewezen dat de verdachte wist dat het slachtoffer minderjarig was.

Er is sprake van verkrachting wanneer iemand met geweld of dwang seksueel binnendringt in het lichaam van een ander (oraal, genitaal of anaal). Van aanranding is sprake als iemand op een andere manier onder dwang en eventueel bedreiging seksuele handelingen moet verrichten of moet ondergaan.

In het strafrecht moet voor zowel verkrachting (artikel 242) als aanranding (artikel 246) worden bewezen dat het slachtoffer gedwongen is tot het verrichten of ondergaan van seksuele handelingen.

Het is strafbaar om beeldmateriaal van een seksuele gedraging met een kind te maken, in bezit te hebben, te verspreiden en te bekijken.

Beelden hiervan zijn zeer schadelijk voor de slachtoffers, omdat daarvoor kinderen daadwerkelijk seksueel worden misbruikt. Dat van die gebeurtenis beeldmateriaal bestaat en dat deze beelden mogelijk op het internet staan, maakt het voor slachtoffers vaak extra moeilijk.

Dit soort beelden wordt ook wel kinderpornografie genoemd. We proberen deze term te vermijden, net als veel andere organisaties die zich richten op kinderen. Pornografie is een neutrale term, die staat voor beeldmateriaal van seksuele handelingen, en is niet strafbaar. Met het niet gebruiken van de term kinderpornografie willen we benadrukken dat dit beeldmateriaal van seksuele handelingen met kinderen altijd misbruik is en niets met pornografie te maken heeft. In het strafrecht is kinderpornografie op dit moment nog wel de meest gebruikte terminologie.

In Nederland zijn ook geseksualiseerde afbeeldingen van kinderen strafbaar. Dit zijn beelden die kinderen (half) uitgekleed of in erotische houdingen laten zien. Hier zijn dan geen seksuele handelingen te zien, maar deze beelden seksualiseren kinderen wel. Ook bewerkte of virtuele beelden, waarbij het lijkt alsof er een kind betrokken is, zijn strafbaar.

Sexting is het delen of verspreiden van seksueel getinte berichten of foto’s of video’s. Dit kan vrijwillig plaatsvinden, bijvoorbeeld binnen een liefdesrelatie, maar ook onvrijwillig. Sexting is strafbaar zodra op de beelden een minderjarige te zien is. Dit valt dan onder kinderpornografie. De afgebeelde seksuele gedraging hoeft dan geen fysiek seksueel geweld te zijn. Het kan ook gaan om een kind een naaktfoto van zichzelf maakt.

Er is veel verschil in sextingzaken. In Nederland vinden we dat vrijwillige sexting tussen minderjarigen onderdeel kan uitmaken van de gezonde seksuele ontwikkeling. Daarom wordt dit niet direct strafrechtelijk aangepakt. Dat is anders bij onvrijwillige sexting tussen minderjarigen. Dan worden jongeren op een passende manier aangepakt, bijvoorbeeld met een Halt-straf.

Het inpalmen van een kind voor seksuele doeleinden noemen we met een Engels woord grooming. In het Nederlandse strafrecht is sprake van grooming wanneer een volwassene een fysieke ontmoeting voorstelt aan een kind met het doel om seks te hebben met dit kind of om pornografische abeeldingen van het kind te maken. Ook moet de volwassene weten of vermoeden dat het kind jonger is dan zestien jaar. Om grooming te kunnen bestraffen is het ook nodig dat de volwassene acties heeft gedaan om het kind echt te ontmoeten, zoals een treinkaartje kopen voor het kind.

Betaalde seks met kinderen van 16 tot 18 is strafbaar in Nederland. Het maakt juridisch niet uit of het kind gedwongen wordt tot betaalde seks of dat het kind daarmee instemt. De persoon die een kind betaalt voor seks is altijd strafbaar. Ook het aanbieden van seks met een kind is strafbaar. Als de aanbieder daar (financieel) profijt van heeft, dan spreken we van seksuele uitbuiting.

Seks met kinderen onder de 16 jaar is altijd strafbaar. Het maakt niet uit of het om betaalde seks gaat of niet.

Dit zijn situaties waarin een dader seksueel geweld tegen een kind pleegt tijdens kort of langdurig verblijf in een buitenland. Soms heeft een dader vooraf de intentie om in het buitenland een kind te misbruiken. Vaak gaat een dader ter plekke in op een gelegenheid die zich in het buitenland voordoet.

Alle vormen van seksueel geweld tegen kinderen in het buitenland zijn strafbaar. Ook als dat via het internet gebeurt. Bijvoorbeeld wanneer een kind in opdracht wordt misbruikt voor de webcam. Vaak worden deze kinderen uitgebuit.

Deze vorm van seksueel geweld wordt ook wel kindersekstoerisme genoemd. De Nationaal Rapporteur en veel andere organisaties gebruiken deze term niet meer. Seksuele uitbuiting van kinderen kan ook plaats vinden door anderen dan toeristen en is een ernstig crimineel feit. De term kindersekstoerisme kan onbedoeld het idee wekken dat het een legitieme vorm van toerisme is.